TWO TYPES OF BREATHING PROTECTION

1. FILTRACYJNE

Skażone powietrze przepływa przez filtr, ulegając oczyszczeniu. Ze środków tego rodzaju korzysta się, gdy w otoczeniu znajduje się wystarczająca ilość tlenu, a także zanieczyszczenia, które zostają zatrzymane w filtrze. Zanieczyszczenia powinny charakteryzować się wyraźnymi właściwościami ostrzegawczymi w postaci zapachu lub smaku, a ich stężenie powinno utrzymywać się poniżej aktualnie obowiązującego dopuszczalnego poziomu. Ochronnych środków filtracyjnych nie należy używać, jeśli stężenia zanieczyszczeń znajdują się na poziomie bezpośrednio zagrażającym życiu oraz zdrowiu.

Przykładami filtracyjnych środków ochronnych są półmaski i maski całotwarzowe z filtrami wymiennymi, a także filtry ze wspomaganiem nawiewu przeznaczone do półmasek i masek całotwarzowych lub kapturów ochronnych, nagłowii i hełmów.

W przypadku zanieczyszczeń gazowych należy korzystać z odpowiedniego pochłaniacza gazowego zawierającego węgiel adsorbujący szkodliwy gaz. W przypadku nasycenia pochłaniacza, gaz zaczyna przenikać do wdychanego powietrza i dlatego też ważne jest ustalenie zasad wymiany filtrów.

Cząsteczki pyłu, dymu lub oparów zostają uwięzione w filtrze cząstek stałych. Wraz ze wzrostem stopnia nasycenia wzrasta opór oddechowy. Jeśli filtr jest uszkodzony lub trudno przez niego oddychać, należy go wymienić. Jeśli obecne są zarówno cząstki stałe, jak i gazy, stosowane są filtropochłaniacze.

2. IZOLACYJNE

Aparaty oddechowe umożliwiające oddychanie przy użyciu powietrza z niezależnego źródła, butli ze sprężonym powietrzem lub świeżym powietrzem ze sprężarki. Aparaty wężowe sprężonego powietrza używane są z półmaskami i maskami całotwarzowymi,kapturami ochronnymi, hełmami i nagłowiami.

Środki ochrony dróg oddechowych wspomagane sprężonym powietrzem przeznaczone są do stosowania w dowolnym środowisku, w którym można korzystać z filtracyjnych środków ochrony oraz w którym wymagany jest wyższy poziom ochrony. Istnieją również zanieczyszczenia, które nie zostaną zatrzymane w filtrze. W takich przypadkach skuteczną alternatywę stanowią środki ochrony dróg oddechowych wspomagane sprężonym powietrzem.

Powietrze oddechowe musi być zgodne z normą EN 12021, a ponadto nie powinno przekraczać progu zapachu dla oleju (0,5 mg/m³).

CZAS TRWANIA I PRACA

Krótki czas pracy i niewielkie obciążenie pracą - można korzystać z masek podciśnieniowych, tj. półmasek oraz masek całotwarzowych z wymiennymi filtrami. Aby uniknąć przedostania się substancji szkodliwych do maski, należy dokładnie dopasować ją do twarzy. Wówczas podczas wdechu w masce wytwarza się podciśnienie. Wysoki opór podczas wdychania powietrza z powodu dużych filtrów kombinowanych przyczynia się do zwiększenia podciśnienia i wzmożenia pracy mięśni podczas oddychania.

Długi czas pracy i duże obciążenie pracą - takie warunki wymagają często aparatu oddechowego wspomaganego nawiewem. Zasilana akumulatorem jednostka nawiewowa zasysa powietrze poprzez filtr i wydmuchuje je w stronę części twarzowej aparatu, na który składać się może luźno dopasowane nagłowie hełm lub kaptur ochronny sklasyfikowany w klasie ochronnej TH, bądź też półmaska względnie maska całotwarzowa w klasie TM. Przepływ powietrza w urządzeniu pełni ważną rolę w utrzymywaniu nadciśnienia w części twarzowej, nawet w przypadku głębokich wdechów, szczególnie podczas używania luźno dopasowanego nagłowia hełmu lub kaptura ochronnego.

Duże obciążenie pracą i zanieczyszczenia o słabych właściwościach ostrzegawczych to przykład sytuacji, w których należy korzystać z aparatu wężowego sprężonego powietrza. Sprężone powietrze jest pobierane ze sprężarki przez stację filtrów za pomocą węża do zamontowanego na pasie zaworu regulującego, a następnie przekazywane jest do półmaski lub maski całotwarzowej, lub hełmu, nagłowia bądź kaptura.

WSPÓŁCZYNNIK OCHRONY

Każdy rodzaj środków ochrony dróg oddechowych posiada określony współczynnik ochrony stanowiący miarę wydajności obniżania stężenia zanieczyszczeń w drogach oddechowych, tj. bez maski ochronnej.

Wyznaczony współczynnik ochrony (WWO)
opiera się na pomiarach wykonanych na zewnątrz i wewnątrz maski, przeprowadzonych m.in. w rzeczywistych warunkach pracy na osobach wykonujących odpowiednie prace.

Nominalny współczynnik ochrony (NWO)
opiera się na pomiarach wykonanych w środowisku laboratoryjnym w celu wykazania zgodności danego środka ochrony z normą EN.

Aby wyliczyć, jaki stopień ochrony niezbędny będzie w miejscu pracy, należy oprzeć się na wyznaczonym współczynniku ochrony (WWO).

TEST DOPASOWANIA SPRZĘTU SŁUŻĄCEGO DO OCHRONY UKŁADU ODDECHOWEGO

Półmaska lub maska pełnotwarzowa, która jest zbyt duża albo zbyt mała, może sprawić, że układ oddechowy będzie chroniony w stopniu niewystarczającym lub w ogóle będzie pozbawiony ochrony. Powietrze zawsze wybiera najłatwiejszą drogę, co oznacza, że jeśli maska nie jest dobrze dopasowana do twarzy, zanieczyszczone powietrze przedostanie się do układu oddechowego szczelinami pomiędzy twarzą a maską, a nie przez filtr.

Po co sprawdzać dopasowanie?
Test dopasowania zalecamy wszystkim pracownikom i osobom prywatnym używającym półmaski lub maski pełnotwarzowej. Celem testu jest dopasowanie modelu i konstrukcji maski do twarzy użytkownika. Nie wszystkim pasuje ten sam model, więc każdy powinien znaleźć i przymierzyć taki model i kształt maski, który będzie mu najlepiej pasował.

Sprzęt do ochrony układu oddechowego może też nie zapewniać odpowiedniej ochrony ze względu na brodę, szerokie wąsy, bokobrody, blizny i biżuterię noszoną na twarzy. Z czasem może to doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń płuc i całego organizmu.

Kontakt z gazami i (lub) cząstkami nawet o niskim stężeniu może wyrządzić w organizmie trwałe zniszczenia. Dlatego ważne jest, aby używać jak najskuteczniejszej ochrony podczas całej kariery zawodowej.

Na niektórych rynkach sprawdzanie dopasowania sprzętu do ochrony układu oddechowego jest obowiązkiem wynikającym z przepisów, a na innych ma wyłącznie charakter zalecenia. Należy sprawdzić obowiązujący stan prawny w tym zakresie.

Jakościowy test dopasowania
Jakościowy test dopasowania polega na wystawieniu użytkownika na działanie substancji o silnym zapachu lub smaku. Zwykle używa się w tym celu gorzkiego bitreksu lub słodkiej sacharyny.

Można także używać octanu izoamylu (olejek bananowy), który ma silną woń bananów.Problem z tego rodzaju testem polega na tym, że może nie być obiektywny: to użytkownik deklaruje, czy wyczuwa smak lub zapach. W przypadku przeziębienia lub upośledzenia zmysłu węchu lub smaku sprzęt ochrony układu oddechowego może nie zadziałać. Ta metoda nadaje się wyłącznie do sprawdzenia półmaski.

Ilościowy test dopasowania
Sundström Safety zaleca wykonywanie ilościowych testów dopasowania polegających na pomiarze liczby cząstek wewnątrz i na zewnątrz maski oraz na obliczeniu wskaźnika dopasowania na podstawie wyników tego pomiaru.

Dotyczy to zwłaszcza ekspozycji na substancje rakotwórcze i alergeniczne. Testy ilościowe można wykonywać na kilka sposobów: przy użyciu wypróbowanych metod testowych lub w środowisku laboratoryjnym jako tzw. próby całkowitego przecieku wewnętrznego.

Tej metody można używać zarówno do sprawdzania półmasek, jak i pełnych masek twarzowych.